Deprem Nedir? Deprem Anında Ne Yapılmalı?

Merhaba Fakir Yazar Okurları;

Son zamanlarda hemen hemen her gün ülkemizin çeşitli bölgelerinde büyük depremler oluyor. Deprem hakkında yazı yazmak bilgiler vermek istedim. Depremin başlangıç noktası yerin içinde, derinlerinde bulunan, yer kabuğu katmanlarının kırılıp yer değiştirmesi, yanardağların püskürme durumuna geçmesi gibi doğal bir nedeni olan yer kabuğu sarsıntısına deprem yani kendi dilimiz ile zelzele denir.

17 Ağustos 1999 Deprem ile İlk Tanışmam!

Yıl 1999 Ağustos’un sıcak bir gecesi 9 yaşındayım yerde yatıyordum, evimiz eski bir evdi. Babam gece vardiyasında işte biz evde Annem, Ablam ve ben. Bu büyük deprem saat 03:02’de oldu ve deprem ile ilk tanışmamdı. Depremin ne olduğunu nasıl bir şey olduğunu bilmiyordum. Her yer hareket ediyor sanki hala rüyada uyuyor gibiydim uyanık olduğum halde yerimden kımıldayamadım. Bir uğultu vardı ve bir çok bina çatırtısı. Evin kapıları vuruyor camlar zangırdıyor. Evimiz Askeri hava alanına yakın olduğu için F16 lar kalktığında da zangırdıyordu, ancak bir değişiklik vardı ev sallanıyordu. Deprem başladığında ilk önce F16 geçiyor sandım. Kapılar vurmaya başladığında eve hırsız girdi sandım. Çünkü kimse bana depremin nasıl bir şey olduğunu anlatmamıştı. Depremi hiç yaşamamış ve ne olduğunu bilmeyen bir çocuk için kötü bir durum.

Çocuklarınıza depremi anlayabileceği bir dil ile anlatın. Deprem anında ne yapmaları gerektiğini öğretin.

Deprem Anında Ne Yapmalısınız?

Kendinizi kısa sürede dışarı güvenli bir yere atabilecek bir konumda iseniz hemen çıkın.

Daha önceleri anlatılan deprem anında yapılması gereken şeylerin bazıları değişti. Masa yanında yada dolap yanında çömelip ellerinizi başınıza koyma olayının tamamen yanlış olduğunu böyle yapanların ezilerek öldüğü kanıtlandı.

Yapılması gereken olay Masa yada dolap yanında yani bina çöktüğünde boşluk yaratacak nesnelerin yanında küçülme olarak adlandırılan cenin şeklini alıyoruz ayaklarımızı göğsümüze çekip kafamızı ayaklarımıza eğip cenin şeklinde küçülüp masa yada dolap gibi bina çökünce boşluk yaratacak nesnelerin yanına yatıyoruz.

Cenin Şekli (Hayat Üçgeni Oluşturma) insanın savunma durumudur. İnsanlar bunu tehlike anında kendini korumak için refleks olarak yaparlar. Ufak Top böceklerini bilir misiniz dokunduğunuzda korunma iç güdüsüyle top şekline girerler.

Ayrıca uzmanların son araştırmalarına göre kapı kirişlerinin de güvensiz olduğu deneyler ve gözlemler ile kanıtlanmıştır.

Ahşap Evler Depreme Karşı Daha Dayanıklı ve Güvenli

Ahşap evler beton evlere göre daha güvenlidir. Deprem anında ahşap olduğu için esneyecektir, yıkılma ihtimali  daha azdır. Beton evlerin yıkılma ihtimali daha fazladır. Ayrıca ahşap yıkıldığında daha az yük bindirir beton kadar yük bindirmez boşluk fazla olur. Bu nedenle kurtulma olasılığı çok yüksektir.

Son Depremler Uygulaması

Kandilli Rasathanesi Boğaziçi Üniversitesi Deprem ve Araştırma Enstitüsü tarafından oluşturulan sayfada ölçülen son 2000 deprem sürekli güncellenmektedir. Bir deprem hissettiğimde direk girer sayfasını kontrol ederim ne kadar büyüklükte ve merkez üstü neresi diye bakarım. Ülkemizde genelde depremler Ege, Akdeniz ve Marmara’nın Bazı bölgelerinde yoğunlaşmaktadır.

Son Depremleri Kontrol Edebileceğiniz İnternet Sayfası: Son Depremleri Gör

Başlıca Depremler

Yeryüzünde ölçülmüş en büyük deprem, 22 Mayıs 1960 tarihinde Şili’nin Cañete kentinde meydana gelen 9.5 büyüklüğündeki depremdir. Enerji boşalımı olarak bakıldığında ise bir sonraki en büyük deprem 9.2 ile 27 Mart 1964 tarihinde Alaska‘da gerçekleşmiştir.

Yeryüzünde ölçülmüş en büyük 10 depremin tamamı 8.5 ve üstü büyüklükteyken buna paralel olarak en çok can kaybına sebebiyet vermiş depremlerden biri de bunlar dışında 2004 yılında Hint Okyanusunda meydana gelen depremdir.

Depremlerin en önemli sonucu insanların hayatını kaybetmesidir. Güçlü bir deprem gerçekleştiğinde okyanus kıyısında bulunan ve pek çok insanın yaşadığı bölgeler önemli risk oluşturmaktadır. Bu depreme bağlı olarak tsunami meydana gelebilmekte ve binlerce kilometre uzaklıktaki bölgeleri bile etkileyebilmektedir. Tehlike altındaki diğer insanlar depremlerin nadir ancak kuvvetli görüldüğü yerlerde, depreme önem vermeyen fakir bölgelerde ve kontrolsüz inşa edilmiş yapılarda yaşayan insanlardır.

Bilimsel Olarak Depremler ve Volkanik Faaliyetler

Volkanik aktiviteler ve depremler yer yuvarının iç enerjisinden kaynaklanıyor. Bu nedenle volkanik aktivitelerin tamamen sona ermesi iyi değil kötü bir haber aslında. Böyle bir durum çekirdekte enerjinin bittiğini dolayısıyla yer yuvarının yaşamının da sona ereceği anlamına geliyor. Yani volkanlar ve depremler var oldukça Dünya’nın da var olacağını unutmamak gerek.

Saygılar.
Fakir Yazar.