Merhaba Fakir Yazar okurları;
Hepimiz organ naklinin ne kadar gerekli ve önemli bir işlem olduğunu biliyoruz. Ölümden dönmek ya da dirilmek gibi bir şey yok. Ya da en azından daha önce ölüp de dirilen biriyle tanışan kimse yok. Hepimiz faniyiz ve bir gün öleceğiz. Ölürken de birçok hayat kurtarabiliriz. Organlarımızın mezarda çürümesi yerine başka insanlarda yaşamaya devam etmesini tercih etmeliyiz. Ama henüz kan vermekten bile aciz olan bir topluma sahipken organ bağışı beklemek de biraz hayal olabilir.
Ama her zaman bu kadar da kötümser bakmamak gerekiyor. Son yıllarda kamu spotlarıyla ve halkın bilinçlendirilmesiyle kan ve organ bağışı oranları arttı ama hala yeterli değil. Çünkü şu an ülkemizde 30 bine yakın hasta organ bekliyor ve en çok aranan organ da böbrek. Tam 21 bin hasta böbrek nakli için bekliyor. Yaklaşık 610 çocuk da organ nakli için sırada. Geçen her dakika daha fazla hasta hayatını kaybediyor. Ayrıca dini olarak da organ naklinin günah olduğuna inanan bir kesime sahibiz.
İlk Nakledilen Organ Böbrekti
Amerikalı Ronald Herrick, 1954 yılında ikiz kardeşine böbreklerinden birini vermeyi kabul etti. Böylece adını tıp tarihine yazdırmayı başardı. Ama kendisinin tek amacı kardeşinin hayatını kurtarmaktı ve bu ameliyat sayesinde ikiz kardeşi 8 yıl daha yaşayabildi. 23 Aralık 1954’te Abd’nin Boston kentinde doktor Joseph Murray ve ekibi 5 buçuk saatlik operasyonla böbreği ikiz kardeşe başarılı bir şekilde naklederek dünyadaki ilk organ naklini gerçekleştirdiler. Bu ameliyat dünyadaki birçok hastaya da umut oldu.
Diğer Organ Nakilleri Art Arda Geldi
1954’teki böbrek naklinden sonra 1966’da pankreas nakli, 1967’de önce karaciğer sonra da kalp nakli yapıldı. 1981 yılında akciğer nakli, 1983’te akciğer lobu nakli, 1986’da çift akciğer nakli, 1987’de tüm akciğer nakli, 1998’de el nakli, 2005’te Fransa’da ilk yüz nakli, 2006’da penis nakli ve 2010’da ilk başarılı yüz nakilleri gerçekleştirildi. Türkiye’de de 2012 yılında Uğur Acar’a ilk başarılı yüz nakli Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde yapıldı. 2016 yılında da yine Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde ilk defa 35 kişilik ekiple Mustafa Sağır’a çift kol nakli yapıldı.
İlk Kafa Nakli Gerçekleşti
Prof. Sergio Canavero, ilk defa 2015’te kafa nakli operasyonundan bahsetmiş ve bu haber tüm dünyada tartışmalara neden olmuştu. Çünkü kimse bu perasyonun başarılı olabileceğine inanmıyordu. Rus bilgisayar bilimcisi Valery Spiridonov da ağır engelli olduğundan ilk canlı kafa nakline gönüllü olmuştu. Ama Spirodonov, kafa nakli operasyonundan vazgeçti. Çünkü operasyonun hiçbir garantisi yoktu ve ölüm riski de çok fazlaydı. Ayrıca tıp dünyası da bu konuda ikiye bölünmüş durumda. Bu kadar eleştiriye rağmen İtalyan Profesör Sergio Canavero, Çin’de ilk kafa naklini bir ceset üzerinde başarılı bir şekilde gerçekleştirdi. Bu ameliyat 18 saat sürdü. Yakın zamanda bu ameliyatın canlı bir insan üzerinde uygulanması bekleniyor. Eğer bu operasyon da başarılı olursa engelliler için çok büyük bir adım atılmış olacaktır.
Organ Üretimi Şart
Her ne kadar organ nakli konusunda tıp, her geçen gün ilerlese de organ bekleyen her hastaya organ nakletmek imkansız. Asla o kadar çok organ bulunamaz. Bunun tek çözümü var. O da insanoğlu, organ üretmenin yollarını bulmalıdır. Böylece organ nakli beklemeden hastalar iyileştirilebilir hem de insanların yaşam süresi uzatılabilir. Kök hücreyle organ üretimi konusunda çalışmalar var ve deri üretimleri gerçekleştirildi. Ayrıca insanları klonlayıp, klondan da gerekli organı almaya yönelik de düşünceler var. Ama organı alınan klon ölür ve burada da karşımıza bu olayın etik olup olmadığı sorusu çıkar. Umarım tıp bir an önce tüm hastalıklara çare bulur. Ama unutulmamalıdır ki gerçekleşen her olumlu eylemin bir de olumsuz karşılığının olacağıdır. İnsanlar ölmezse bu kadar nüfus nerede yaşayacak?
Not: Organ nakli konusunda film izlemek isterseniz 2005 yılında çıkan Ada ve 1997’de çıkan Yüz Yüze filmlerini izlemenizi öneririm.
Saygılar.
