Alzheimer hastalığı, beyin hücrelerinin kaybolmasına (dejenere olmasına) ve ölmesine neden olan ilerleyici bir hastalıktır. Alzheimer hastalığı, demansın en yaygın nedenidir. Bir insanın bağımsız çalışabilme yeteneğini bozan, düşünme, davranışsal ve sosyal becerilerde sürekli bir düşüşe neden olan tehlikeli bir hastalıktır. Hastalığın erken belirtilerinde son olaylar veya konuşmalar unutulabilir. Hastalık ilerledikçe, Alzheimer olan bir kişide şiddetli hafıza bozukluğu gelişecek ve günlük işlerini yerine getirme yeteneğini kaybedecektir.
Alzheimer Hızlı Başlıklar
(Bağlantılara Tıklayarak İlgili Başlığa Gidebilirsiniz.)
- Alzheimer’ın Nedenleri
- Alzheimer’ın Belirtileri
- Alzheimer Tanı ve Tedavisi
- Alzheimer Hastalığından Korunmak
- Alzheimer İle İlgili Bir Kaç Film Önerelim
Alzheimer hastalığı demans ile tüm insanları %70’e varan miktarda etkileyen, bunamanın en yaygın formudur. İlk olarak Dr. Alois Alzheimer tarafından 1907 yılında kaydedilmiştir. Yıllar içerisinde bu hastalığın yaşlanmanın bir parçası olmadığı da keşfedilmiştir. Bu hastalık genetik olarak aileden geçebilir ama böyle bir zorunluluk da bulunmamaktadır.
Alzheimer’ın Nedenleri
Alzheimer hastalığının kesin nedeni bilinmemektedir. Araştırmalar, beyindeki bazı değişikliklerin bu hastalığa neden olduğunu göstermektedir. Alzheimer hastalığına yakalanma ihtimali yüksek olan kişiler:
- Alzheimer hastalığı normal bir yaşlanmanın parçası değildir.
- Alzheimer hastalığına yakalanmış bir kardeş, ebeveyn ya da yakın akrabanız varsa sizin de bu hastalığa yakalanma ihtimaliniz bulunuyor.
- Alzheimer hastalığı ile bağlantılı bazı genlere sahipseniz bu hastalığa yakalanabilirsiniz.
Kadın olmak, yüksek kolesterol, kalp ve damar sorunları yaşamak ve kafa travması geçirmek de Alzheimera yakalanma ihtimalinizi artırabilir.
Alzheimer hastalığının iki tipi vardır:
- Erken başlangıçlı Alzheimer hastalığı: Belirtilerinin 60 yaşından önce görüldüğü Alzheimerda bu tip çok daha az yaygındır. Erken başlangıçlı bu hastalık ailelerden genetik olarak tanımlanmıştır.
- Geç başlangıçlı Alzheimer hastalığı: Bu, en sık görülen tiptir. İnsanlarda 60 yaş ve üstünde ortaya çıkmaya başlar. Bazı ailelerde olabilir ama genlerin rolü erken başlangıçlıya göre daha azdır.
Alzheimer’ın Belirtileri
Alzheimer hastalığının genellikle ilk ve en önemli belirtisi unutkanlıktır. Hafif bilişsel bozulma (MCI), normal yaşlanmaya bağlı unutkanlık ve Alzheimer hastalığının gelişimi arasındaki aşamadır. Normal yaşla alakalı değişikliklerden daha fazla olan hafıza, dil, düşünme ve karar verme ile ilgili sorunları kapsar. Eğer kognitif bozukluğunuz çok ilerlemediyse hafıza ve zihin fonksiyonlarınızın kötüye gittiğinin farkında olabilirsiniz. Çevrenizdeki insanlar da bu değişiklikleri fark edecektir. Ancak, bu değişiklikler günlük yaşantınızı etkileyecek kadar şiddetli değildir.
MCI belirtileri şunlardır:
- Bir seferde birden fazla görevi yerine getirmede yaşanan zorluk,
- Problem çözümünde zorlanma,
- Son zamanlarda yaşadığı ve konuştuğu şeyleri unutmaya başlaması,
- Faaliyetleri gerçekleştirmenin daha zor ve daha uzun sürmesi.
Alzheimer hastalığının erken belirtileri şunları içerebilir:
- Bildiği yollardan geçerken kaybolmalar,
- Tanıdığı nesnelerin adlarını hatırlamakta yaşanan dil problemleri,
- Kişilik değişiklikleri ve sosyal becerilerin kaybı,
- Eşyaları yanlış yere koymak veya yerlerini unutmak,
- Önceden ilgisini çeken ve zevk veren olaylara karşı ilgisini kaybetmek.
Alzheimer hastalığı daha kötü hale geldikçe, belirtiler daha belirgin olur ve şunları içerebilir:
- Geceleri uyanma ve uyku düzenindeki değişiklikler,
- Kuruntu, depresyon ve ajitasyon,
- Okuma ve yazmada zorlanma,
- Güncel olaylarla ilgili ayrıntıları hatırlamakta zorlanma,
- Kendi hayatıyla ilgili önemli bilgileri unutma,
- Halüsinasyonlar, tartışmalar ve şiddet davranışı,
- Karar verme ve tehlikeyi tanıma yeteneğinin kaybolması,
- Kelimeleri yanlış telaffuz etme,
- Sosyal temaslardan çekinme
Alzheimer Tanı ve Tedavisi
Sağlık kuruluşları genellikle aşağıdaki adımlarla Alzheimer hastalığını teşhis edebilir:
- Tam bir fizik muayene,
- Kişinin tıbbi geçmişi ve belirtileri hakkında araştırma,
- Zihinsel fonksiyon testleri yapılır ve belirli semptomlar mevcut olduğunda Alzheimer hastalığı teşhisi konulur.
Alzheimer hastalığının günümüzde bir tedavisi bulunmamaktadır. Tedavinin amaçları şunlardır:
- Hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak,
- Günlük aktivitelerini daha kolay yerine getirmesini sağlamak,
- Davranış sorunlarını, uyku problemlerini ve kafa karışıklığını en aza indirmek,
- Aile üyelerinin ve bakıcıların hastaya nasıl davranacaklarını öğretmek.
Alzheimer’ da ilaç kullanımının küçük de olsa yararı olacaktır. Böylece belirtilerin yavaşlaması sağlanır. Karar verme sorunları ve kafa karışıklığı problemleri en aza indirilebilir.
Alzheimer Hastalığından Korunmak
Alzheimer hastalığını önlemek için hiçbir kanıtlanmış yol olmamasına rağmen, önlemeye yardımcı ya da Alzheimer hastalığının başlangıcını yavaşlatabilecek bazı önlemler vardır:
- Az yağlı diyetler uygulayın ve Omega-3 yağ asitleri içeren yiyecekler tüketin,
- Bol bol egzersiz yapın,
- Zihinsel ve sosyal olarak aktif olmaya çalışın,
- Beyninizin hasar görmemesine dikkat edin.
Not: Dünya’da 40 milyondan fazla insanın Alzheimer hastası olduğunu ve 21 Eylül’ün de Dünya Alzheimer Günü olduğunu unutmayalım.
Alzheimer İle İlgili Bir Kaç Film Önerelim
Demans ve Alzheimer içeren bir kaç film izlediğinizde bu önemli hastalığın sonuçlarını daha iyi anlayacaksınız.
- On Golden Pond (Altın Göl)
- Driving Miss Daisy (Bayan Daisy’nin Şoförü)- Demans
- A song for Martin (En sång för Martin)- Alzheimer
- Iris (İris)- Alzheimer
- The Memory of A Killer-Alzheimer
- A moment To Remember (Hatırlanacak Bir An)- Alzheimer
- The Notebook (Not Defteri)
- Away From Her (Ondan Uzakta)
- A Seperation (Bir Ayrılık)
- Amour (Aşk)
- Robot and Frank
- Head Full of Honey (Kafadaki Bal)-Honig Im Kopf
iyi seyirler dileriz.
Saygılar.
Fakir Yazar.
