Aynı ortamda bulunan biri esnediğinde bizim de istemsizce esneme hareketi sergilememiz kaçınılmazdır. Peki neden esneriz hiç düşündünüz mü? Tıpkı bulaşıcı bir hastalık gibi çevredeki kişileri anında etkileyen esneme hareketi hakkında merak edilen birkaç detayı sizler için araştırdık. İnsan davranışları arasında en az bilgi sahibi olunan ve tam olarak sebebi açıklanamayan en yaygın durumlardan birisi esnemedir. Esneme ile ilgili ilk araştırma 2500 yıl önce Yunan doktor Hipokrat tarafından yapılmıştır. Çalışma sonucunda esnemenin ateşli geçirilen hastalık sonrasında vücuttaki kötü havayı temizleme işlevi gördüğü ortaya konulmuştur.
Esneme hareketi için sadece yanımızda birinin esnemesine gerek yoktur. Kimi zaman bu konuda konuşulması ya da esnemeyi düşünmek bile bu harekete neden olmaktadır. Esneme bulaşıcı mı, değil mi sorusuna bilim adamlarının net olarak sunduğu bir cevap yok. Kimileri esnemenin bulaşıcı olduğunu düşünürken, kimileri esnemenin bulaşıcı olmadığına karar vermiştir. Bilim adamlarını cevap aradığı ilk soru insanlar neden esner sorusudur. Bazıları esnemenin bir sıkılma işareti olduğunu, bazıları ise esnemenin kanda bulunan karbondioksit ve oksijen dengesini koruduğunu savunmaktadır.
Esneme Nedenleri Nelerdir?
Yapılan birçok araştırma sonucunda esneme nedenleri nelerdir sorusuna bazı ortak cevaplar ortaya konulmuştur. %100 net bir sonuç ortaya konulamasa da kişiden kişiye, ortama ve duruma bağlı olarak esnemeye neden olan bazı etkenler saptanmıştır. En fazla karşılaşılan esneme nedenlerinden kısaca bahsedelim;
Vücuda Oksijen Almak
Esneme ile ilgili yapılan çoğu araştırmada esnemenin genel nedeni olarak daha fazla oksijen alımı ile vücutta biriken karbondioksiti dışarı atmak olduğu kanısı ortaya konulmuştur. Ancak çoğu araştırmacı esneme konusunda bu nedenin çoğu zaman geçerli olmadığını savunmuştur.
Yorgunluk ve Uyku Hali
Aşırı yorgunluk ve uyku halinde bulunduğunuz ortam ya da saat fark etmeksizin çok fazla esneme hali yaşayabilirsiniz. Hatta bazen birileriyle sohbet ederken esneme hali yaşarsak ‘’Sen sıkıldın galiba’’ sözüyle bile karşılaşabiliriz. Aslında araştırmalara göre bu durumun nedeni sıkılmak ya da yorulmak değil, Bu tarz durumlarda oluşan neden vücuda daha az oksijen girmesi olarak görülmektedir.
Esnemek Bulaşıcıdır
Karşımızda esneyen birini görünce nedensizce kendimizi esnemekten alıkoyamayız. Hatta esnemeyle ilgili konuşulduğunda ya da esneme konusu düşünüldüğünde dahi bu durumu yaşamamak neredeyse imkansızdır. Birisi esnerken esnememek için ağzınızı kapalı tuttuğunuz olmuştur sizin de. Hatta size ufak bir sır vereyim; ‘’Şu anda bu yazıyı okurken dahi kim bilir kaç kez esnediniz?’’
Esneme İle İlgili İlginç Bilgiler
Esnemek kan akışını hızlandıran bir olay. Tıpkı beyne taze oksijen gitmesi gibi bir durumdur. Bu açıdan bakıldığında esnemenin beynin daha verimli ve daha aktif çalışmaya katkı sağladığını söylemek mümkün. Esneme ile ilgili ilginç bilgiler de mevcut. Duyduğunuzda şaşıracağınız birkaç bilgiyi sizinle paylaşmak istiyorum;
- Esneme anne karnında başlayan, bebeğin akciğer ve beyin gelişimine destek olan bir durumdur.
- İrademiz dışında gelişen esneme hareketi insanlar gibi bazı hayvanlarda da görülmektedir.
- Esneme konusunda ilk çalışma bundan 2500 yıl önce Hipokrat adında Yunan bir doktor tarafından yapılmıştır.
- Bulaşıcı etkisi bulunan esneme daha çok aile ve arkadaş ortamında etkilemektedir.
- Empati kurma yetisi yüksek olan kişiler başkalarının esnemesinden çok hızlı bir şekilde etkilenmektedir.
- Ortalama olarak esneme süresi 6 saniyedir.
- Stres ve kaygı gibi durumlarda esneme hareketi daha da artar.
- Başkalarının esnemesinden etkilenmeme durumu otistik çocuklarda geçerlidir.
- Herhangi bir yorgunluk ya da uyku hali olmadığı halde aşırı esneme hareketi görülüyorsa kalp rahatsızlığı belirtisi olabilir.
Esnemeyle ilgili bilgiler sunduğum bu yazıyı yazarken dahi ben bile en az 5 kez esnediğimi fark ettim. Kim bilir belki de daha fazladır. Acaba siz okurken kaç defa esneyeceksiniz? Esneme konusunun gerçekten ilginç bir durum olduğu kanısındayım. Ayrıca bu konuda net bir sonuca ulaşılamaması da tuhaf gerçekler arasında. Esnemenin bulaşıcı ve etkileyici bir sisteme sahip olduğunu kabul etmek de kaçınılmaz.
Saygılar.
Glsm.
14 Şubat 2019 10:40 Kenar Yazarı
Ben, beyne oksijen gitmediği anlarda esneriz diye biliyordum. Tabi uykumuz geldiğinde vücut kendini kapatmak istediği için beyne oksijen iletme konusunda yavaşlıyor ve ani bir refleks gibi esneme gerçekleşiyor. Güzel bir şey. Bazen gözden yaş falan da getiriyor. Hatta bir ortamda sizi birinin gizli gizli takip ettiğini düşündüğünüzde esneyerek şüphelinin esneyip esnemediğini beklemek gibi değişik yerlerde de kullanılıyor.