Osmanlı Devletinin Dördüncü Padişahı Yıldırım Bayezid Ankara Savaşında ihanete uğraması ile Timur’a esir düşmüştü. Nasıl olmuştu biraz öğrenelim.
Yıldırım Bayezid’i Biraz Tanıyalım!
Babası I.Murat (Üçüncü Osmanlı Padişahı) Haçlılara karşı kazandığı I. Kosova savaşı sonuna savaş alanını gezerken Miloş adında bir sırplı tarafından suikaste uğrayarak öldürülür. Ardından oğlu Bayezid tahta gelir. Bayezid’in Yıldırım unvanını Karamanoğulları ile yaptığı Frenkyazısı savaşında elde etmiştir. Atını yıldırım gibi düşmanının üstüne hızlı sürdüğü için bu unvanı elde etmiştir. Osmanlı’da her Padişahın bir unvanı vardır.
Bayezid’in ikinci bir unvanı daha vardır; Savaş sonrasında Memluklerde hayatını sürdüren Abbasi Halifesi Yıldırım Bayezid’e “Sultanı İklim-i rum” yani “Anadolu Diyarının Sultanı” unvanını vermiştir.
Yıldırım Bayezid’in Bir Gözü İyi Görmüyordu.
Yıldırım Bayezid at binmesini seven ve kendi yeniçerileri ile yarışlar düzenlemesini seven biriydi. Bir gün düzenlediği ve katıldığı bir yarışta atını yıldırım gibi sürerken yerden bir taş fırlar ve gözüne gelir. Etrafta bulunan yakın bir eve götürülür ve tedavi edilir ancak gözü eskisi gibi iyi göremez duruma gelir. Bayezid tedavi gördüğü evi Darüşşifa haline getirmiştir.
Yıldırım Bayezid İstanbul’u Fatih Sultan Mehmet’den Önce Alabilirdi.
Bayezid’e İstanbul kuşatması sırasında bir haber gelir haberde Timur’un Ordusu ile Sivas’ı yakıp yıktığı bildirilir. Bu sebep ile Yıldırım Bayezid derhal kuşatmayı yarıda bırakır ve orduları ile birlikte Timur’a doğru yönelir. Bu durum İstanbul’un Fethi’ni 50 yıl geciktirir. Fatih Sultan Mehmet’e kadar.
Ankara Savaşı Sebepleri
Timur Türk Kökenli yani Türkleşmiş Moğoldur. Türk Türk ile savaşır mı? Diyeceksiniz?
Olay şöyle gelişir; Genelde tarih kitaplarında kör ile topal yazışmaları, hakaretleri vb. tarzda bilgiler yazar ancak durumun öyle olduğunu ben düşünmüyorum. Çünkü o tür hakaretli yazışmalar dönseydi Timur, Yıldırım Bayezid’i rehin aldığında direk öldürürdü. Ayrıca iki tarafı kışkırtan birbirine yediren Osmanlı’nın bünyesine kattığı eski beyliklerinin hükümdarları en büyük etkendir. Başta karamanoğulları.
Ankara Savaşının Asıl Sebebi;
Timur devletini büyütmek için Celayirilerin topraklarını fetheder Celayirilerin başında olan Celayir Sultanı Sultan Ahmed Timur’dan korkusuna Karakoyunlular Beyliğine sığınır. Timur Karakoyunlular Beyliğinden Sultan Ahmed’i ister Karakoyunlular “bize sığınanı vermeyiz” diye geri çevirir. Bunun üzerine büyük bir sinir ile Timur Karakoyunlular Beyliğini ele geçirir. Bu sefer de Karakoyunlu beyliği sultanı Kara Yusuf ve Celayir Sultan’ı Ahmed son çare olarak Yıldırım Bayezid’e sığınır.
Ardından Timur yine elçi ile ferman gönderir. Tabii ki Yıldırım Bayezid 2 hükümdarı da Timur’a geri vermez. Yazışmalar sürekli gelir gider ancak çözüm sağlanamaz.
İlk ihanet savaştan önce.
Savaşın asıl sebebi; Olay Celayir Sultanı Ahmed’in başının altından çıkıyor Timur’dan kaçıp gelmeseydi Anadolu topraklarına sığınmasaydı Osmanlı Devleti İstanbul’u daha erken fethedebilirdi. Tabii bunda Beyazıt’ın boyun eğdirdiği diğer Türk beyliklerinin de Timur’u Yıldırım’a karşı kışkırtmaları savaşı hızlandırmıştır. Bu savaştan sonra Timur Beylik Hükümdarlarına anlaşmaları gereği beyliklerini geri vermiştir. İlk ihanet savaştan önce. Eski Beylik Hükümdarları Tarafından Kışkırtmalar.
İkinci ihanet savaş sırasında.
Yıldırım Bayezid, Timur’a karşı her savaşta olduğu gibi Hilal Taktiğini uygular ancak unuttuğu şey Timur’un Türk kökenli olması ve Hilal taktiğini iyi bilmesi. Timur savaşa zırhlı fillerini de getirmiştir ancak onları ağaçların arkasına ormana gizlemiştir. (Savaştan sonra bu ormanı yakar kül eder.) Savaşın gidişatına göre bu atağı gerçekleştirecektir. Fillerin Başındaki Komutan ise İsen Buga’dır. İsen Buga, Timur’un komutanlarından biridir. İleride bugünkü Ankara Esenboğa Havalimanı’nın olduğu yere yerleşir. Ancak oraları zamanla yıkıldıktan sonra yerine hava limanı yapılarak adı koyulur. (İsmi değişmesi gerek diye arada bir gündeme gelmekte)
Savaş sırasında Yeniçerilere destek olması amacı ile Yıldırım Bayezid ordunun sağ tarafında yer alan Kara Timurtaş Paşa komutasındaki Anadolu askerlerini ve Kara Tatarları, Yeniçerilere takviye olarak savaş meydanına sürmek için emir verdi. Fakat Timur ile daha önceden anlaşmış olan Kara Tatarlar, taarruz sırasında Beyazıt’a ihanet ederek yön değiştirmişlerdir. Kara Tatarlar direkt olarak Rumeli ve Sırp askerlerinin arkasına sarkıp, onlara ok yağdırmak suretiyle saldırıda bulunurlar. Ayrıca savaş sırasında Timur tarafında olan eski beylik hükümdarları da kendi sancaklarını açarlar bunu fark eden Osmanlı birliklerindeki askerler beyliklerinin tarafında saf tutarak Timur tarafına geçerler. Savaş sırasında ard arda ikinci ihanet. 1 tatarlar 2 eski beyliklerin askerleri. Daha sonra Timur askerlerine Genel Taarruz emri vermiştir.
Ve Yıldırım Bayezid, 2 Eşi (Maria ve Devletşah Sultan), Şehzade Mustafa ile birlikte Timur’a esir düşmüştür.
Yıldırım Bayezid’in Esirlik Hayatı
Savaş sonrası Timur, esir alınan Yıldırım Bayezid’e esir gibi davranmamıştır. Her daim yanında bulunmasını sağlayarak tüm ihtiyaçlarını gidermiş, kendi çadırı yanında ona ve oğluna çadır kurdurmuş ve dostça davranmıştır. Ancak bir kaç yerde yazılan bilgilere göre ki uydurma da olabilir Beyazıt’ın yabancı eşi (Maria) masasında soyarak oynattığına değinilmekte. Ne kadar doğru yada yanlış olduğu bilinmez.
Yıldırım Bayezid’in oğullarından Çelebi Mehmet 11 yıllık bir fetret döneminden (Şehzadeler arasında taht kavgaları) sonra Osmanlıyı tekrar toparlamış Osmanlıyı tekrar kurmuştur. Fetret Döneminde Osmanlı için sıkıntılı bir dönemdir.
Yani Osmanlı 2 Kez kurulmuştur.
Saygılar.
Fakir Yazar.