Donanımın baş karakteri işlemci. İşlemci deyince bir çok kişi “Bilgisayarın Beyni” der geçer aslında sadece bilgisayarlarda işlemci olduğunu düşünmeyin. İşlemci günümüzde Otomatik çamaşır makinesi, bulaşık makinesi dahil bir çok elektronik eşya da bulunmaktadır. Emin olun hepsi ısı üretir. Isı üretmeyen işlemci yoktur. Her işlemcinin çalışma performansı + çalışma süresi + yaptığı işlem sayısı = ısı olarak yansır.
Bilgisayar işlemcilerinin ısınması hakkında bilgiler vereceğim.
Bilgisayar İşlemcilerinin Isınma Nedenleri?
Her işlemcinin yaptığı işlem yoğunluğuna göre oluşturduğu bir ısısı vardır. İşlemci bütün parçalara komutlar yollayarak belli işlemlerin gerçekleşmesini sağlar. Günümüz bilgisayarlarında 2 adet işlemci vardır birisi Ekran kartının işlemcisi olan GPU (Grafik işlem birimi) diğeri de CPU (Merkezi işlem birimi). 2 işlemci de ısı üretirler ancak ısılarını minimal düzeyde tutmak için bazı yöntemler geliştirilmiştir. Bunlar; Hava Soğutma ve Sıvı Soğutma.
İşlemcilerin ısınma nedenleri;
1- Yeni Nesil Programların İşlemciye Büyük Yük Bindirmesi
Bu duruma zamanla işlemcinizin yeni programların istediği işlem gücü karşısında yetersiz kalması denir. İşlemciye büyük yük bindiği için işlemcinizin ısısı artacaktır. Daha güçlü bir işlemci daha rahat ve kısa sürede işlemleri gerçekleştirip fazla ısı üretmeden işlevini yerine getirebilir.
2- Termal Macun Kuruması
Termal Macun işlemcilerin üzerine sürülen Gri renkte bir macundur. Termal Macun İşlemci ile soğutucu arasında ısı iletkenliğini arttırır. Bu sayede soğutucu dan gelen soğuk havanın işlemcinizin ısısının düşmesine büyük katkıda bulunur. Kuruyan Macun ısı iletkenliğini sağlayamayacağı için işlemciniz yüksek ısı değerlerini görür.
3- Fan ve Radyatörlerde Tozlanma
Bütün teknolojik aletlerin büyük sorunu tozlanma. Bilgisayarınızın soğutmasında en büyük rol alan parçalar Radyatör ve Fanlardır. Fanların tozlanması kasanızın sesli çalışmasına ve soğutma da performans düşüklüğüne neden olur.
Boşta Ortalama İşlemci Isı Değeri Hangi Derecelerde Olmalı?
Boşta İşlemci Isı Değeri; Bilgisayarınızın işlemcisi hiç bir işlem yapmıyor iken ürettiği ısıdır. Genelde günümüz işlemcilerinde bu değer ortalama 20°-30° aralarında değişmektedir. Bilgisayar boşta iken bu değerlerin üstüne çıkan bir işlemci de ısınma sorunu vardır. Bu nedenle yakın zamanda temizlik yapmanız gerekmekte.
Yükte Ortalama İşlemci Isı Değeri Hangi Derecelerde Olmalı?
Yükte İşlemci Isı Değeri: Yükte kelimesinden de anlayacağınız gibi işlemciniz tam performans çalışır iken ürettiği ısı değeridir. Genelde günümüz işlemcilerinde bu değer 45°-60° arasında değişmektedir. Bu değeri aşan sistemlerde donma, yavaşlama, kapanma ve reset atma gibi olaylar görülür. Zaman zaman işlemcinizin ısı değerlerini kontrol etmelisiniz.
İşlemcinizin Ortalama Isı Değerlerinde Çalışması İçin Yapmanız Gerekenler
Tabii ki bilgisayarınıza düzenli bakım yapmanız gerekmekte. Bu nasıl olacak madde madde belirtelim.
1- İşlemcinizin İhtiyacına Göre Soğutma Sistemi
Çok yüksek işlem hacmine sahip işlemcilerde yada eski ancak iş görür bir işlemcide bütün ısınma nedenlerini giderdikten sonra bile ısınma yaşıyor iseniz, Sıvı soğutma tercih edebilirsiniz! Sıvı soğutma hava soğutmaya göre daha etkilidir. Aralarındaki büyük farkı youtube kanallarında bulunana sıvı soğutucu ısı testlerini izleyerek görebilirsiniz. İşlemcinizin gücüne göre 120 milimetre yada 240 milimetre radyatöre sahip sıvı soğutucuları tercih edebilirsiniz. Ancak bilgisayarınızı gündelik işler için kullanıyorsanız sıvı soğutucu lükse kaçar, hava soğutucu da yeterlidir.
2- Bilgisayar Kasasında Hava Sirkülasyonu
Soğutma için kasanızdaki fanlar önemli!
Kasanızda sadece 1 tane fan var ise o kasa çöllerde sıcaktan boğulmaya mahkumdur.
Kasanızda etkili bir hava sirkülasyonu sağlamak için; Kasanızın ön bölgesinde en az 2 adet fan olmalı, dışarıdaki soğuk havayı önden içeriye alacak şekilde takılmalı. Öndeki fanlardan aldığı soğuk havayı içeride kullandıktan sonra oluşacak sıcak havayı dışarıya atması için kasanızın arka tarafında 1 adet egzoz fanı üst tarafında da 1 yada 2 adet egzoz fanı gerekmekte. Bu sayede önden alınan soğuk hava arka ve üstteki egsoz fanları ile dışarıya atılır. (Aşağıdaki görselde gösterildiği gibi…)
Ayrıca daha önceki yazılarımda yazmış olduğum ve sizlere hava sirkülasyonu iyi olan aynı derece de fiyat performans ürünü kasalar önermiştim buradan bu önerilere göz atabilirsiniz; Fiyat Performans Ürünü Kaliteli Bilgisayar Kasaları
3- Kasa Fan Temizliği ve İşlemci Macun Yenilemesi
Yılda 1 kez işlemcinizin macununu yenilemeniz gerekmekte! 1 yıl sonra zaten alev gibi çalışır işlemciniz bilgisayarım ısınıyor ve kapanıyor diye ağlarsınız. 3 ayda bir fanların ve radyatörlerin toz temizliğini yapmanız bilgisayarınız daha sessiz ve düşük ısıda çalışmasını sağlayacaktır. Sizlere tavsiye bilinmedik marka İşlemci macunlarını kullanmayın, piyasada en iyisi hangisi ise onu tercih edin.
Sağlıklı ve Uzun ömürlü Bilgisayarlar diliyorum.
Not: Bilgilerin tamamı kendi yazımdır.
Saygılar.
Fakir Yazar.
19 Ocak 2018 19:49 Mücahit DOĞAN
Benim bir Casper’ım var, 2013 yılında 1250 tl’ye almıştım yaklaşık 5 sene oluyor, ısınma problemi dışında hiçbir sorun yaşamadım. Yalnız çok ısınıyor, sanırım içi epey bir tozla dolmuş 🙁 Laptop olduğu için de içini açıp pek temizleme şansı olmuyor maalesef.
19 Ocak 2018 19:53 Fakir
Valla hocam 5 sene ise onu bir teknik servise götür macunlarını yenilesinler. Fanının tozunu alsinlar. Ömrü daha da uzar bilgisayarının şuan o laptop can çekişiyor belirteyim. Max 50 TL temizleme macun herşey genelde bu fiyatlarda. Ama biran önce kesinlikle temizlet.
21 Ocak 2018 23:20 Kadir
Sıvı soğutmalı fanlarda sıkıntı çıkardıkları için artık çok kullanılmıyor diye biliyorum
21 Ocak 2018 23:23 Fakir
Sıvı soğutmaların kalitesine bağlı markaların ilk çıkan serilerinde evet sorun var. Ancak yeni çıkan sıvı soğutucularda böyle bir sorun yok sorundan kasıt su akıtma ise yeni model bir çok sıvı soğutucuda giderildi yani gayet güvenli. Hava soğutucu sizin dediğiniz gibi aslında kullanılmamaya başladı artık 🙂 Yani tam tersi.
29 Ocak 2018 17:00 Feri Peri
Benim de Casper marka bilgisayarım var, masaüstü. 7, 8 yılı geçti hiçbir sorunu yok vallahi. Sessiz teknoloji idi zamanında alırken. Hala sessizce çalışır, ısınma yapmaz. Eskiden mmo, fps, rpg falan da oynardım, yavaşlamaya sorun olmadı. Düzenli defrag de yapıyorum sürücülere. Maşallahı var, çok memnunum. Ama yeni bir bilgisayara geçmek istiyorum, şöyle canavar olanlarından 😀 Maalesef onlar da ateş pahası 🙁
29 Ocak 2018 21:19 Fakir
Arasıda bir kapağını aç tozunu al ancak fişleri çek bilgisayarın öyle temizliğini yap. 🙂 Baya uzun süre olmuş tozlanmıştır içi. 🙂
30 Ocak 2018 12:57 Feri Peri
3 ayda bir temizliyorum güzelce 🙂 Ekran kartımla ramlerimi yeniledim sadece 🙂 Onları da her seferinde yepyeni olacak şekilde güzelce temizliyorum. Oooo yoksa sesinden duramazdım herhalde hiç temizlemesem 😀
30 Ocak 2018 13:01 Fakir
Bir şeyi de yapama 10 parmağında 10 marifet 🙂 Temizliğin bilgisayarını uzun süre kullanmanda ki etkisi 😉
30 Ocak 2018 00:55 arkeoloji
benim işlemcim de ısınıyordu macunu yenileyerek bu sorunu çözdüm
30 Ocak 2018 13:00 Fakir
Olması gerekende budur 🙂