Merhaba Fakir Yazar Okurları;
Uluslararası Çalışma Örgütü’ne (ILO) göre iş kazası, önceden planlanmamış, bilinmeyen ve kontrol altına alınamamış olan etrafa zarar verebilecek nitelikteki olaydır. Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre ise iş kazası, önceden planlanmamış kişisel yaralanmalara, maddi zarara ve üretimin durmasına sebep olan olaydır.
3 Çeşit İş Kazası Vardır
İş kazaları yaralanmanın ağırlığına, cinsine ve kazanın cinsine göre 3’e ayrılır. Ülkemizdeki iş kazalarının çoğu denetimsizlik ya da maddi kaygılardan dolayı gerekli güvenli ortamın oluşturulmamasından kaynaklıdır. Her gün iş kazasından dolayı birilerinin yaralandığını veya öldüğünü haberlerden görebilirsiniz. İş kazalarına en çok madencilik ve taş ocakçılığı sektörlerinde rastlamaktayız. Daha sonra da inşaat ve kanalizasyon işleriyle uğraşan kişiler iş kazalarına maruz kalmaktadırlar.
Eğitim Arttıkça İş Kazaları da Azalıyor
Buradaki en önemli konu eğitim. Eğitim seviyesi yükseldikçe iş kazalarında da bir azalma görülüyor. 2013’te istihdam edilen lise altı eğitimlilerin yüzde 2,8’i bir iş kazası geçirirken, genel lise mezunlarında bu oran yüzde 1,7 oldu. Çalışan lise dengi meslek okul mezunlarının yüzde 2,4’ü yükseköğretim mezunlarının ise yüzde 1’i iş kazası geçirdi.
Avrupa Birincisiyiz!
Türkiye ölümlü iş kazalarında Avrupa birincisiyken Dünya’da da üçüncü sırada bulunuyor. Türkiye’de ölümle sonuçlanan iş kazaları, 100.000’de 20,5 bu rakam Norveç, İsveç ve Danimarka gibi ülkelerde 100.000’de 2. Türkiye’de 1946-2005 yıllar arasında 142.469 kişi iş kazası ve meslek hastalığı sonucu hayatını kaybetmiştir. Dünya’da sadece El Salvador ve Cezayir bizden daha kötü durumda bulunuyor.
ÇEŞİTLİ ÜLKELER İÇİN İŞ KAZASI SONUCU ÖLÜM VAKASI SAYILARI
2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | |
TÜRKİYE | 843 | 1096 | 1601 | 1044 | 866 | 1171 |
FİNLANDİYA | 44 | 51 | 47 | 37 | —— | —– |
ALMANYA | 949 | 863 | 941 | 812 | 765 | —— |
ABD | 5764 | 5840 | 5657 | 5214 | —– | —— |
MEKSİKA | 1364 | 1367 | 1328 | 1279 | 1412 | —— |
HOLLANDA | 93 | 73 | 84 | 86 | 92 | —— |
Tarihin Çok Ölümlü İş Kazaları
Dünya tarihi maalesef birçok ölümlü kazaya sahne oldu. Bu kazalardan en büyüklerine bir bakalım.
Soma Maden Kazası:
Manisa’nın Soma ilçesinde en az 282 kişinin hayatını kaybettiği maden faciası, patlamanın ardından geçen saatler içinde tarihin en ölümcül iş kazaları arasına girdi. 787 işçi patlamadan sonra madende mahsur kalmıştı.
İngiltere’de Oaks kömür ocağı kazası
12 Aralık 1866’da İngiltere’de, Güney Yorkshire’daki Oaks kömür ocağında çıkan kıvılcım nedeniyle meydana geldiği düşünülen iki ayrı grizu ve kömür tozu patlaması yaşandı. 362 kişi hayatını kaybettiği kaza 19’uncu yüzyılın en büyük maden facialarından biri olarak tarihe geçti.
ABD’de Pemberton Fabrikası’nın çöküşü
Massachusetts eyaletinin Lawrence kentinde 1860’ta yaşanan faciada, beş katlı Pemberton fabrikasının çöküşü, 145 işçinin ölümüne neden oldu. Felaketin, fabrikanın yapımındaki yetersizliklerden kaynaklandığı açıklandı.
Fransa’da Courrieres maden faciası
Fransa’nın Courrieres kentindeki 10 Mart 1906’da meydana gelen kazada, 1099 kişi hayatını kaybetti. Dünya tarihinin en ölümlü ikinci kömür maden kazasının nedeni, kuyulardan birinde çıkan yangının yol açtığı büyük patlamaydı.
New York’ta Triangle Shirtwaist yangını
Greenwich Villiage bölgesindeki Triangle Shirtwaist giysi fabrikasında 1911’de çıkan yangın, 145 işçinin hayatına mal oldu. Nedeni hala belirlenemeyen yangın, ülkede işçi haklarıyla ilgili hararetli tartışmaların başlamasını sağladı.
İngiltere’de Senghenydd kömür ocağı felaketi
Birleşik Krallık tarihinde en kötü maden trajedisi olan Senghenydd Kömür Ocağı felaketi, Galler’de 14 Ekim 1913 tarihinde meydana geldi. Yeraltında kömür tozu patlamasının neden olduğu felakette 439 kişi öldü.
Kanada’da Halifax patlaması
Dünya tarihinde atom bombası patlaması öncesi bilinen en büyük patlama, 1917’de Kanada’nın Halifax limanında 3000 ton patlayıcı taşıyan Fransız gemisi Mont Blanc’ın Norveç gemisiyle çarpışması sonucu meydana geldi. Yaklaşık 1800 kişinin öldüğü ve 9000’den fazla kişinin yaralandığı patlama, küçük bir tsunami dalgası yaratacak kadar etkili oldu.
Hindistan’da Union Carbide gaz sızıntısı
Hindistan Bhopal’de, Amerikan “Union Carbide” firmasının işlettiği tarım ilacı fabrikasında 1984’te çevreye 45 ton zehirli gaz sızdırdı. Sızıntı hızla yayılarak bölgede yaşayan 2000’den fazla kişinin ölümüne yol açtı. Sızıntının toplamda 15000 kişinin ölümünde rol oynadığı belirtiliyor.
Çernobil Reaktör Kazası
Çernobil Reaktör Kazası, bir deney sırasında meydana gelen 20. yüzyılın ilk büyük nükleer kazasıdır. Ukrayna’nın Çernobil kentindeki nükleer güç reaktörünün 4. ünitesinde 26 Nisan 1986 günü erken saatlerde meydana gelen nükleer kaza sonrasında atmosfere büyük miktarda fisyon ürünleri salındığı 30 Nisan 1986 ‘da tüm dünya tarafından öğrenildi.
İş kazaları konusunda artık ülkemizde işverenlere büyük yaptırımlar cezalar uygulanıyor. Ancak sadece işverene değil çalışanın bilgili ve eğitimli olması gerek. Eğitimsizlik nedeni ile iş kazası geçiren yada verilen kurallara bir şey olmaz diye uymayan bir çok kişi iş kazası nedeni ile canından yada hayallerinden oluyor. İş kuralları uyulsun cana bir şey olmasın diye yapılıyor.
Örneğin; bir inşaat da olduğu halde kemer kullanmadan dış cephe çalışması yapan bir işçi iş kazası geçirdiğinde burada suçlu kendisidir. Eğer iş veren koruma alet edevatlarını temin etmez ise suçlu işverendir. İşçinin ağzından “yoktu” kelimesi çıkarsa ve kanıtlanırsa işverenin donuna kadar alır devlet. 🙂
Saygılar.
Dizi Öneri Kürşat.
Çok bilgilendirici bir yazı olmuş. Emeğinize sağlık.
Günümüzde iş güvenlik uzmanları olmsı sebebiyle iş kazaları azaldı ecel geldimi cihana baş ağrısı bahane gine gidecez gine gidecez @fakir yazar içerik için teşekkür ederim bilgilendirici bir yazı
Maalesef çok doğru. Ülkemiz her yanlış işte olduğu gibi iş kazaları konusunda da ilk sırayı çekiyor. Zaten Soma Faciası bunun en büyük kanıtı. İş verenler üç kuruş daha fazla kazanabilmek adına birçok konuda kendini düşünüyor ve işçiyi ikinci plana atıyor.
Bana kalırsa bu Çernobil falan iş kazasına girmiyor. Hatta bu konuda çok iyi teoiler yazabilirim ama buraya sığmaz. Ama Soma faciası tüm dünyada iş kazası konusunda ders verilebilecek bir konu. Son yıllarda bu konuyu dikkate alsak da hala kazalar oluyor.
İş kazaları konusunda en iyi firma olarak Toyota’yı ilk sıraya yazabiliriz. Sanırım yıllardır hiç kaza yaşanmamış Türkiye fabrikasında. Diğer firmalara da biraz ders verseler hiç fena olmaz.
Demek ki çalışanlarına güzel eğitim veriyor ve çalışanlarını iyi seçiyor.
Yazdığınız gibi artık işverenden çok işçinin ihmalinden de kaynaklanıyor. Tabi ki daha çok iş yaptırıp daha çok çalıştıran az para veren iş verenleri de unutmamak lazım
Ciddiye alınması gereken bir durum. Yıllardır pek çok kazada binlerce insanımızı kaybettik. Bu duruma daha çok dikkat edilmesini umuyoruz.