Kız isteme törenlerinde merakla beklenen anlardan birisi damadın şekilden şekle girdiği tuzlu kahveyi içme kısmıdır. Geçmişten günümüze kadar ulaşan bu gelenekle sembolik olarak damadın gelini ne kadar sevdiği ölçülmektedir. İşin aslı günümüzde tuz eklemeyi geçtik çeşitli baharatlarla da tatsızlaştırılmaya çalışılan damat kahvesi tam bir subliminal mesaj içermektedir. Şimdilerde tuzlu damat kahvesi geleneksellikten çıkmış ve abartılmaya başlanmıştır. Gelelim kız istemede tuzlu kahve geleneği hakkında bilgiler ve tuzlu damat kahvesinin eskiye dayanan hikayesine.
Tuzlu damat kahvesinin çok eski yıllara dayandığı bilinmektedir. Eski adetleri uygulamaya devam ederken aslında neyin ne için yapıldığını araştırmakta eksik kalıyoruz. Damada tuzlu kahve ikramını geçtik, damadın kahvesine baharat ekleme hevesini anlamak mümkün değil. Bilhassa da sırf bu nedenden olumsuz sonuçlarını dahi gördüğümüz örnekler varken bu gelenek hakkında sizlere kısaca bilgi sunmak istedik. Geleneğin gerçek hikayesini öğrendiğinizde hala tuzlu kahve ikram edip etmeme fikri ise size kalıyor.
Kız İstemede Tuzlu Kahve Neden Verilir?
Tuzlu kahve geleneği geçmişten günümüze ulaşan adetlerden birisi halini almıştır. Eski zamanlarda bu gelenek birbirlerini görücü usulü tanıyan çiftlerde uygulanmakta imiş. Görücü usulü kız isteme töreninde ilk kez bir araya gelip tanışan gelin ve damadın birbirine mesajı olarak tuzlu kahve yapılmakta imiş. Aileler, gelin ve damat bir araya geldiğinde gelin adayı damadı ve ailesini süzdükten sonra kahve yapmaya geçermiş. Damada ikram edilen kahve şekerli ise damadı beğendiğini ve istediğini, tuzluysa da damadı ve ailesini beğenmediği mesajını verirmiş.
Damat adayına ikram edilen tuzlu kahve geleneğine güzel bir açıdan bakmaya çalışırsak gelin adayları şimdilerde ‘’Tuzlu kahveyi iç, beni sevdiğini göster’’ mesajı vermekte. Eğer damat alnını bile kırıştırmadan tuzlu kahveyi içiyorsa gelini ne kadar çok sevdiğini gösteriyor. Ayrıca damadın tuzlu kahveyi keyifle içmesi gelin adayı için her zorluğa katlanacağının da bir göstergesi oluyor. Peki ya tuzlu kahve içerken tiksinen ya da tüküren damat adaylarının hali ne olacak? İşte tam bu noktada işinizin zor olduğunu söylemekte fayda var. Toplumda bu tarz bir durum yaşanırsa damadın ömür boyu gelin adayından sitem duyacağından kuşkumuz yok.
Tuzlu kahve hikayelerine tarihi bir aşk da damgasını vurmuştur. Osman Fevzi Bey’e isteme töreninde yaşadığı heyecan nedeniyle şeker yerine yanlışlıkla tuz koyan Refika Hanım’ın tuzlu damat kahvesi de tarihe geçmiştir. Osman Fevzi Bey her ne kadar durumu fark etse de Refika Hanım’ı mahcup etmemek ve utandırmamak için kahveyi içse de bunu eşine anlatmıştır. Hatta Osman Fevzi Bey’in asker kökenli bir aileden geldiği için tuzlu kahveyi sevdiğine inanan eşi Refika Hanım 50 yıl boyunca eşine tuzlu kahve yapmıştır. Eşini seven ve mahcup olmamasını isteyen Osman Fevzi Bey bu yalanı 50 yıl sürdürerek her gün eşinin getirdiği tuzlu kahveyi zor da olsa içmiştir. Hatta bu duruma vasiyetnamesinde de yer vermiştir.
Peki siz sevdiği için tuzlu kahveyi içmeyi göze alacak olanlardan mısınız, yoksa ‘’Sevgimi tuzlu kahveyle ölçtürmem’’ diyenlerden misiniz? Her ne olursa olsun abartılmamak suretiyle bu şakanın devam etmesi güzel bir adet. Yıllar boyu unutulmayacak güzel bir anınız olsun isterseniz bu adeti uygulamanızda sakınca yok. Ancak tuz miktarının abartılması ya da birçok farklı baharat ilave edilmesi olayı gülümsemekten çıkarır nitelikte. Kız istemede tuzlu kahve neden verilir sorusunun cevabını öğrendikten sonra eş adayınıza tuzlu ya da şekerli kahve ikramı sizin elinizde. Benim için her zorluğa katlansın diyenlerdenseniz tuzlu kahveyi ikram etmeye devam. Yok ben sevdiğime kıyamam diyenlerdenseniz de kahveyi ballı su ile hazırlayarak eş adayınızı şaşırtabilirsiniz.
Ağzınızın tadının bozulmaması dileğimle..
Sayın yazar konuyla ilgili ben de şöyle bir bilgiye sahiptim; kahvenin içerisindeki tuzun olup olmamasını bir tek kız ve onunla yanında mutfakta bulunan yakınları bilirmiş. Kız eğer sevdiği birisi varsa veya damadı istemiyorsa damada mesaj vermek için kahvenin içerisine tuz koyarmış. Damatla kızın ailesinden gizli kendisine ulaştırdığı bilgiyi tuzlu kahveyi yudumladıktan sonra anlarmış. Kahve içen damadın yüzünü ekşitlemesinin hoş karşılanmamasının sebebi de buradan geldiği söylenir. yani tuzlu kahve aslında gelin ve damat adaylarının birbiri arasında gizli mesajlaşma yöntemidir.
Artık sevse de sevmese de yapıyorlar tuzlu eğlencesine 🙂
Gel de bayanlara bunu anlat. Ben açık açık konuşacağım. Tabi eğer önceden konuşma fırsatım olursa 🙂 Bu konuyu ele aldığınız için teşekkürler… Ayrıca son cümledeki eş adaylarıyla karşılaştırsın bizi Rabbim 😉
Uzun zamandır Türk kültürüne hayranım ve gerçek anlamda Türk olmak istiyorum ve bu nedenle her akşam Türk çayı içmeye başladım, Türk kahvesi içtim, bazen Türk kahvesi içtim, bazen de tuzlu kahve içerim bunun gelenek olduğunu bilerek. düğün ve pratikte bunun için hazırlanıyorum